Geschiedenis van Roerdalen
Lees op deze pagina meer informatie over de geschiedenis van onze gemeente en het gebruik van de gemeentevlag en het gemeentewapen.
Het ontstaan
Het grondgebied van de huidige gemeente Roerdalen is van oorsprong een gebied van zand, bossen, heidevelden en moerassen. Vanaf het jaar 1100 probeerden boeren in het gebied een simpel bestaan op te bouwen.
Het ontstaan van de dorpen in Roerdalen gebeurde op verschillende manieren: als nederzetting bij een oversteekplaats aan de Roer, als een ontginningsdorp en als een nederzetting bij het kasteel in Montfort. In Melick en Sint Odiliënberg zijn bewijzen gevonden van Romeinse bewoning. De geschiedenis van de kerkdorpen Sint Odiliënberg, Montfort, Herkenbosch, Posterholt en Vlodrop gaat terug tot de vroege en late Middeleeuwen.
Pas vanaf het jaar 1815 kregen de kernen van Roerdalen een eigen geschiedenis. Dit gebeurde in de periode dat de Provincie Limburg ontstond, na de val van Napoleon. Tot in het midden van de 20e eeuw bleven de kernen nog vooral leven van landbouw. Pas in de tweede helft van de 20e eeuw veranderden de samenstelling van de bevolking en de manier waarop mensen hun brood verdienden.
Het vroege Roerdalen
Bewoners van de Roerstreek werden eeuwenlang bestuurd door machthebbers van buitenaf. Inwoners kregen daardoor te maken met oorlogsgeweld en schatheffingen door Pruisische, Hollandse, Oostenrijkse en Franse legers.
Ambt Montfort
Montfort, Sint Odiliënberg, Posterholt en Vlodrop hoorden in de 14e eeuw bij het Ambt Montfort. Dit was het meest zuidelijke district van het Overkwartier: één van de vier kwartieren van het hertogdom Gelre. De drossaard, de vertegenwoordiger van de Hertog van Gelre werkte vanuit het kasteel van Montfort. In het Ambt Montfort zat in die tijd ook het centrum van de rechtspraak van het hertogdom.
Hertogdom Gulik
De plaatsen Melick en Herkenbosch werden ook van buitenaf bestuurd. In de 14e eeuw waren deze plaatsen in bezit van de Wassenbergse leenheer Godfried van Heinsberg. Hij werd de grondlegger van het machtige kasteel Daelenbroeck in Herkenbosch. Na de Franse tijd hoorden Melick en Herkenbosch bij het Hertogdom Gulik (Jülich).
Eén gemeente
Bij de eerste gemeentelijke herindeling op 1 januari 1991 kozen Montfort, Sint Odiliënberg en Posterholt de naam Ambt Montfort. Deze herinnerde aan de oude indeling van vóór de Franse tijd. De woonkernen Melick, Herkenbosch en Vlodrop gingen samen onder de naam Roerdalen.
De tweede gemeentelijke herindeling van 1 januari 2007 bracht uiteindelijk alle zes de kernen samen. Zo werd gemeente Roerdalen zoals het nu is. Veel belangrijke plekken uit het verleden zijn bewaard gebleven. Denk aan de kerken, edele huizen, bolbergen en boerderijen.
Vlag en wapen
Gemeentevlag
Gemeente Roerdalen heeft een officiële gemeentevlag. De vlag heeft drie golvende banen in de kleuren rood, wit en blauw. Deze kleuren komen ook terug in het gemeentewapen. De golvende baan in de vlag staat symbool voor de rivier de Roer.
De schuine indeling van de vlag is hetzelfde als bij de vlag van gemeente Utrecht. In het jaar 943 noemde de bisschop van Utrecht de plaatsen Melick en Herkenbosch en Vlodrop als een ‘geheel die aan hem ondergeschikt zijn in het stift Sint Odiliënberg’. Na 943 hebben deze dorpen allen een eigen geschiedenis.
Op advies van de Stichting voor Banistiek en Heraldiek heeft Melick en Herkenbosch de gemeentevlag op 16 mei 1991 benoemd tot officiële vlag.
Gemeentewapen
Gemeente Roerdalen heeft een officieel gemeentewapen. In het wapen zijn onderdelen terug te vinden uit de wapens van de gemeenten Melick en Herkenbosch en Vlodrop, zoals die vroeger waren. De leeuw op het schild kwam vroeger voor in het wapen van Melick en Herkenbosch. De lelie en de dwarsbalken komen uit het oude wapen van Vlodrop. De leeuw die het schild vasthoudt, zou rond de 17e eeuwwisseling zijn gebruikt op het oud wapen van Vlodrop.
Het wapen van Gemeente Roerdalen is ontworpen door de Stichting voor Banistiek en Heraldiek en goedgekeurd bij Koninklijk Besluit op 21 augustus 1991.
Alleen gemeente Roerdalen mag het wapen gebruiken. Een uitzondering hierop is het gebruik van het wapen in (wetenschappelijke) publicaties.
Het gemeentewapen mag niet worden gebruikt voor commerciële activiteiten. Het wapen of het logo van gemeente Roerdalen mogen niet worden gebruikt zonder schriftelijke toestemming van de gemeente.
Bron: de heer M.J. Veelen, gemeentegids 2010