Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb)

Vanaf 1 januari 2024 gaat de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in. De Wkb is ervoor om te zorgen dat gebouwen in Nederland veilig en goed gebouwd worden. Voor u gaat bouwen gaat u na of uw bouwwerk onder de Wkb valt. Als dit het geval is, moet u een kwaliteitsborger – een onafhankelijke controleur – inschakelen. Uw aannemer of architect kan u hierbij helpen. 

De kwaliteitsborger kijkt mee in het plan, tijdens de bouw en bij de oplevering. Hij of zij controleert alle technische regels en kwaliteitseisen, precies op het moment dat het nodig is. Dit scheelt tijd en voorkomt fouten. Bekijk hieronder het filmpje met de titel 'Bouwen onder kwaliteitsborging. Een stappenplan voor kleine aannemers en consumenten' voor uitleg over de stappen die u moet nemen. 

Uitgeschreven tekst van de video 'Bouwen en verbouwen onder kwaliteitsborging'

Bent u van plan iets te laten bouwen of verbouwen, zoals een woning of een bedrijfspand? Dan wilt u natuurlijk dat dit goed gebeurt. Het is belangrijk dat de afspraken worden nagekomen en het eindresultaat voldoet aan uw wensen en aan de landelijke bouwregelgeving.

De overheid waarborgt het voldoen aan de bouwregelgeving door middel van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Hierbij wordt gekeken of de bouw voldoet aan de wettelijke eisen en of de aannemer het project goed heeft opgeleverd.

U, als initiatiefnemer, moet ervoor zorgen dat de juiste informatie op tijd wordt aangeleverd aan de gemeente. Het is dus van belang om elke stap goed te volgen en informatie aan te leveren wanneer dat nodig is. Uw architect, adviseur of aannemer kunt u hierbij helpen. Het is van belang dat u vooraf hierover afspraken met hen maakt, zodat zij de benodigde tekeningen en berekeningen voor u kunnen maken.

Dit is hoe het werkt: Wanneer u iets wilt laten bouwen of verbouwen, gaat u op zoek naar een aannemer en een architect of adviseur. De architect zal een ruimtelijk ontwerp maken en met dit ontwerp vraagt u een vergunning omgevingsplanactiviteit aan bij de gemeente. De gemeente toetst of het uiterlijk, de afmetingen en het gebruik van uw plan voldoen aan het omgevingsplan. Ook kijkt de gemeente of er specifieke risico’s en aandachtspunten zijn bij de bouw.

Als u de vergunning heeft gekregen, zet u de opdracht tot uitwerking van de bouw in gang en schakelt u een onafhankelijke kwaliteitsborger in. Op basis van uw bouwplan maakt de kwaliteitsborger samen met de aannemer een zogenoemd borgingsplan. Hierin staat welke controles allemaal moeten worden uitgevoerd en welke informatie na afloop beschikbaar moet zijn.

U verzamelt een beschrijving van het bouwplan, het borgingsplan en de gegevens van de kwaliteitsborger en doet daarmee via het omgevingsloket een bouwmelding bij de gemeente. Als alle informatie bij de gemeente is aangeleverd en akkoord is, kan de bouw vier weken later van start gaan.

Tijdens de bouw kijkt de kwaliteitsborger mee of alles aan de regels voldoet. Is dit niet het geval, dan rapporteert hij dit aan u en aan de aannemer. Als alles goed is verlopen en eventuele fouten zijn hersteld, stuurt u de tekeningen en berekeningen van de gerealiseerde bouw, samen met de verklaring van de kwaliteitsborger dat de bouw aan de regels voldoet, op als gereedmelding naar de gemeente.

Na de gereedmelding heeft de gemeente twee weken de tijd om het dossier te beoordelen. In de tussentijd mag u uw nieuwe bouwwerk nog niet gaan gebruiken, bijvoorbeeld door er te gaan wonen.Wel mag in die periode de keuken worden geplaatst, sanitair worden afgemonteerd, behangen en geschilderd. Gaat u in deze periode zelf nog grotere, aanvullende, bouwwerkzaamheden uitvoeren, bijvoorbeeld omdat uw woning casco is opgeleverd, dan moeten ook die nog gecontroleerd worden. Let er op dat u hier afspraken over moet maken met de kwaliteitsborger.

De aannemer, architect en de kwaliteitsborger zorgen zo samen met u voor een veilig en gezond bouwwerk en een succesvol project.

Kijk voor meer informatie op de website van het Informatiepunt Leefomgeving. U vindt daar ook onze helpdesk.

Wat verandert er?

De Omgevingswet knipt de bouwvergunning op in twee delen: een ruimtelijke en een technische vergunning. De ruimtelijke bouwvergunning gaat over de vraag of u op een bepaalde plek het door u gewenste gebouw mag bouwen. Dat staat in het gemeentelijke omgevingsplan. De technische bouwvergunning gaat over de vraag of uw bouwwerk voldoet aan de technische regels en kwaliteitseisen. Eerder voerde de gemeente de controle uit. Onder de Wkb is dit een taak van de kwaliteitsborger.

Vanaf 1 januari hoeft u niet langer voor alle bouwwerken een technische bouwvergunning aan te vragen. Voor bijvoorbeeld een woonhuis, fietsbrug of eenvoudig bedrijfspand voldoet een bouwmelding bij de gemeente. Wel moet u bij deze bouwwerken mogelijk een kwaliteitsborger inschakelen. 

Wat betekent dit voor u?

Wilt u in 2024 gaan bouwen? Dan moet u de volgende stappen nemen voordat de bouw kan beginnen.

  • Stap 1: U zoekt een architect, adviseur of aannemer om samen uw bouwplannen uit te voeren. Of misschien gaat u zelf bouwen. Het is belangrijk dat u eerst checkt of u een omgevingsvergunning nodig heeft voor uw bouwplan. Dat doet u via het Omgevingsloket. 
  • Stap 2: Heeft u een vergunning nodig? Dan moet u aangeven hoe uw bouwplan eruitziet en waar u het bouwwerk voor wilt gebruiken. De gemeente toetst uw plannen aan het omgevingsplan en kijkt of het binnen de omgeving past.
  • Stap 3: Valt uw bouwwerk onder gevolgklasse 1 (denk aan verbouw- of nieuwbouw woningen en eenvoudige bedrijfsgebouwen)? Dan moet u een onafhankelijke kwaliteitsborger inschakelen. Deze kwaliteitsborger kijkt of uw bouwplan aan de regels voldoet. Hij legt vast wat de risico’s zijn. En welke maatregelen u moet nemen om te zorgen dat uw bouwplan aan de regels voldoet. U kunt een kwaliteitsborger vinden op https://register.tlokb.nl/kb/. 
  • Stap 4: Als het bouwproject klaar is, stelt de kwaliteitsborger een verklaring op. Deze verklaring stuurt u, samen met het dossier dat de aannemer heeft gemaakt, als gereed melding naar de gemeente. De kwaliteitsborger vertelt u hoe u dat kunt doen. 
  • Stap 5: Bij een akkoord, mag u 2 weken na deze melding het nieuwe project in gebruik nemen.

Voor verbouwen hoeft u per 1 januari 2024 nog geen Kwaliteitsborger in te schakelen. Het inschakelen van een kwaliteitsborger voor verbouw wordt pas op een later tijdstip verplicht. Het is nog niet bekend vanaf wanneer. Dit zal op zijn vroegst op 1 januari 2025 zijn. 

Meer informatie

Meer weten over de Wet kwaliteitsborging? Kijk dan op de website van het Informatiepunt Leefomgeving. 
 

Of zoekt u

Heeft u gevonden wat u zocht?